Độ nét là yếu tố quan trọng hàng đầu quyết định chất lượng của một bức ảnh. Bài viết này của NGOISAOVIET Dream House sẽ phân tích chi tiết những nguyên nhân phổ biến khiến ảnh chụp bị mờ, đồng thời đưa ra giải pháp khắc phục hiệu quả, giúp bạn nâng cao kỹ năng nhiếp ảnh.

Tốc Độ Chụp Quá Chậm

Một quy tắc kinh điển từ thời máy phim đến nay vẫn được áp dụng để đảm bảo ảnh chụp nét khi cầm máy là tốc độ màn trập tối thiểu bằng 1/tiêu cự ống kính. Ví dụ, khi sử dụng ống kính 100mm, tốc độ tối thiểu nên là 1/100s. Chụp ở tốc độ 1/125s hoặc nhanh hơn sẽ đảm bảo ảnh nét.

Tuy nhiên, với máy ảnh kỹ thuật số hiện đại, quy tắc này phức tạp hơn do hệ số crop và hệ thống chống rung. Với máy ảnh APS-C của Nikon (hệ số crop 1.5x) và ống kính 100mm, tiêu cự quy đổi thành 150mm, tốc độ tối thiểu cần là 1/150s. Tương tự, với Canon APS-C (hệ số crop 1.6x), tốc độ tối thiểu là 1/160s.

Hệ thống chống rung (VR/IS) giúp giảm thiểu rung lắc, cho phép chụp ở tốc độ chậm hơn. Một số ống kính có thể bù rung lên đến 4EV, tức là giảm tốc độ màn trập 16 lần (ví dụ từ 1/125s xuống 1/8s). Tuy nhiên, hiệu quả chống rung còn phụ thuộc vào độ vững tay của người chụp.

Rung Máy

Nếu không thể chụp ở tốc độ đủ nhanh và không muốn tăng ISO, hãy sử dụng chân máy (tripod) hoặc gậy chống rung (monopod). Monopod hữu ích khi dùng ống kính tele nặng, giúp giảm tải trọng và rung tay. Tripod mang lại sự ổn định tuyệt đối, đặc biệt khi sử dụng các đoạn chân dài, giúp giảm rung lắc tối đa.

Rung Do Chạm Máy

Khi dùng tripod, chỉ cần chạm nhẹ cũng đủ gây rung lắc, làm ảnh bị mờ. Giải pháp là sử dụng dây bấm mềm (remote release) có dây hoặc không dây. Loại không dây tiện lợi hơn nhưng có thể bị nhiễu trong điều kiện ánh sáng mạnh. Dây bấm mềm rất hữu ích khi chụp phơi sáng lâu.

Gương Lật

Chế độ hẹn giờ (self-timer) giúp loại bỏ rung động khi bấm nút chụp. Tuy nhiên, hoạt động của gương lật cũng có thể gây ra rung động. Một số máy ảnh có gương lật hoạt động êm hơn. Với máy ảnh độ phân giải cao, chế độ khóa gương lật (mirror lock-up) là cần thiết để tận dụng tối đa chất lượng hình ảnh.

Vật Thể Di Chuyển

Khi chụp vật thể di chuyển, tốc độ màn trập phải đủ nhanh để “đóng băng” khoảnh khắc. Tốc độ 1/60s hoặc 1/125s đủ cho người đi bộ, nhưng cần tốc độ cao hơn cho vật thể chuyển động nhanh. Chụp thể thao có thể cần tốc độ 1/500s hoặc hơn. Tốc độ cao đồng nghĩa với việc tăng ISO hoặc mở khẩu độ lớn hơn.

Lấy Nét Sai Vật Thể

Chế độ lấy nét tự động có thể chọn sai điểm nét, đặc biệt khi chủ thể không nằm ở giữa khung hình hoặc không phải vật thể gần nhất. Giải pháp là chọn chế độ lấy nét điểm (Single point AF) hoặc vùng lấy nét (Select AF) để kiểm soát điểm nét chính xác. Kỹ thuật lấy nét – tái bố cục rất hữu ích trong trường hợp này.

Chế Độ Lấy Nét Một Lần (Single AF)

Ở chế độ Single AF, điểm lấy nét cố định sau khi bấm nửa nút chụp. Khi chụp vật thể chuyển động, chỉ tấm ảnh đầu tiên có thể nét.

Chế Độ Lấy Nét Liên Tục (Continuous AF)

Chế độ Continuous AF liên tục lấy nét khi giữ nửa nút chụp, hữu ích khi chụp vật thể chuyển động. Tuy nhiên, cần tránh kỹ thuật lấy nét – tái bố cục vì điểm nét sẽ thay đổi.

Độ Sâu Trường Ảnh Quá Nông

Khẩu độ lớn (số f nhỏ) làm giảm độ sâu trường ảnh. Khi chụp chân dung hoặc vật thể chuyển động với khẩu độ lớn, cần cân nhắc tăng ISO hoặc điều chỉnh tốc độ màn trập để đảm bảo đủ độ sâu trường ảnh.

Khẩu Độ Quá Nhỏ

Khẩu độ quá nhỏ (số f lớn) có thể gây ra hiện tượng nhiễu xạ, làm giảm độ nét. Nên tránh sử dụng khẩu độ nhỏ nhất của ống kính, tốt nhất nên tăng lên 1-2 stop so với khẩu độ nhỏ nhất. Hãy thử nghiệm với các khẩu độ khác nhau để tìm ra khẩu độ tối ưu cho ống kính của bạn.

Để lại một bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *